સાઉદી અરેબિયાની એજ્યુકેશન સિસ્ટમમાં મોટો ફેરફાર થવા જઈ રહ્યો છે. સાઉદી શિક્ષણ મંત્રાલયે તાજેતરમાં જાહેરાત કરી છે કે સંગીત શિક્ષણને કિન્ડરગાર્ટન અને પ્રાથમિક શાળાના અભ્યાસક્રમમાં સામેલ કરવામાં આવશે. આ નિર્ણય હેઠળ દેશભરની શાળાઓમાં 9,000 થી વધુ મહિલા સંગીત શિક્ષકોની નિમણૂક કરવામાં આવશે. જોકે, આ પગલા બાદ સાઉદી અરેબિયામાં ખાસ કરીને સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર વ્યાપક વિરોધ થઈ રહ્યો છે.
સરકારનો નવો નિર્ણય અને હેતુ
રિયાધમાં આયોજિત લર્ન કોન્ફરન્સ દરમિયાન, સાઉદી મિનિસ્ટ્રી ઓફ કલ્ચરના પ્લાનિંગ ડાયરેક્ટર નૂર અલ-દબાગે ખુલાસો કર્યો હતો કે મંત્રાલય 9,000 થી વધુ મહિલા શિક્ષકોને સંગીત શીખવવા માટે તાલીમ આપી રહ્યું છે. સરકાર માને છે કે આ પહેલ વિદ્યાર્થીઓની સર્જનાત્મકતા અને માનસિક ક્ષમતા વિકસાવવામાં મદદ કરશે. આ પગલાને ક્રાઉન પ્રિન્સ મોહમ્મદ બિન સલમાન દ્વારા દેશને વધુ ઉદાર અને પ્રગતિશીલ બનાવવાના અન્ય પ્રયાસ તરીકે જોવામાં આવે છે.
સોશિયલ મીડિયા પર ટીકા
આ નિર્ણય બાદ સોશિયલ મીડિયા પર, ખાસ કરીને “X” (અગાઉ ટ્વિટર) પર વિરોધનું મોજું ફરી વળ્યું છે. હેશટેગ “#WeRejectTeachingMusicInSchools” હેઠળ 25,000 થી વધુ લોકોએ સરકારના પગલાની ટીકા કરી છે. સાઉદી અરેબિયાના નાગરિકો તેને તેમના ધાર્મિક અને નૈતિક મૂલ્યોની વિરુદ્ધ માને છે. તેઓ ચિંતિત છે કે આ નિર્ણય સાઉદી અરેબિયાની પરંપરાગત ઓળખને જોખમમાં મૂકી શકે છે.
ક્રાઉન પ્રિન્સની ટીકા
ઘણા લોકોએ ક્રાઉન પ્રિન્સ મોહમ્મદ બિન સલમાન પર પણ નિશાન સાધ્યું છે. તેઓ માને છે કે આ નિર્ણય દેશના ઈસ્લામિક સિદ્ધાંતોની વિરુદ્ધ છે. ટીકાકારોનો દાવો છે કે આવા નિર્ણયથી સાઉદી અરેબિયાની ધાર્મિક છબી નબળી પડી શકે છે. સોશિયલ મીડિયા પર ચાલી રહેલા અભિયાનમાં ઘણા લોકો સરકાર પાસે આ નિર્ણય પર પુનર્વિચાર કરવાની માંગ કરી રહ્યા છે.
શું ઇસ્લામમાં સંગીત હરામ છે?
સંગીત અંગે ઇસ્લામિક માન્યતાઓમાં પણ વિભાજન છે. ઘણા મુસ્લિમ દેશોએ સંગીતને હરામ માનીને તેના પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે, પરંતુ ઉલેમા આના પર એકમત નથી. મુફ્તી તારિક મસૂદ જેવા ધાર્મિક વિદ્વાનો કહે છે કે ઇસ્લામમાં સંગીત હરામ છે, પરંતુ તેના વિશે કડક બનવાની જરૂર નથી. તેમના મતે, સંગીતનો ઉપયોગ ચોક્કસ સંજોગોમાં ફરજિયાત હોઈ શકે છે, જેમ કે પૃષ્ઠભૂમિ સંગીત, જે ઘણી પ્રવૃત્તિઓમાં મદદ કરે છે.
જ્યાં એક તરફ સાઉદી અરબ સરકારના આ નિર્ણયને વિદ્યાર્થીઓની સર્જનાત્મકતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે એક પ્રગતિશીલ પગલું માનવામાં આવી રહ્યું છે તો બીજી તરફ દેશના મોટા વર્ગ દ્વારા તેનો વિરોધ પણ કરવામાં આવી રહ્યો છે. સંગીત શિક્ષણ પરની આ ચર્ચા સાઉદી અરેબિયાના ભાવિ અને તેની પરંપરાગત માન્યતાઓ વચ્ચે સંતુલન જાળવવાના પડકારને પ્રકાશિત કરે છે.