ગુજરાતની જીવાદોરી સમાન નર્મદા નદી પર ભરૂચ ખાતે અંગ્રેજોના સમયમાં બનેલો ગોલ્ડન બ્રિજ એક દિવસ પહેલા 142 વર્ષ જૂનો થઈ ગયો છે અને ટૂંક સમયમાં જ તેને કેસરી, સફેદ અને લીલા રંગના ત્રિરંગા તરીકે રંગવામાં આવશે. નર્મદા મૈયા બ્રિજ શરૂ થયા બાદ ઐતિહાસિક ગોલ્ડન બ્રિજ પરથી વાહનોની અવરજવરની ઉપયોગીતા ઓછી થઈ રહી છે.
141 વર્ષ પહેલા બ્રિટિશ સરકારે નર્મદાના બે કાંઠાને જોડવા માટે ભરૂચમાં ગોલ્ડન બ્રિજ બનાવ્યો હતો. લગભગ 1300 મીટર લાંબો ગોલ્ડન બ્રિજ બનાવવા માટે બ્રિટિશ સરકારે સાડા ત્રણ લાખથી વધુ રિવેટ્સ, 850 ગર્ડર અને 25 એટ 25 સ્પાન્સનો નદીમાં ઉપયોગ કર્યો હતો. 2012માં ગોલ્ડન બ્રિજને સોનેરી રંગથી રંગવામાં આવ્યો હતો અને હવે તેની નિવૃત્તિ પર તિરંગાના ચોલા પહેરવાની તૈયારીઓ કરવામાં આવી રહી છે.
નર્મદા નદી પરના ગોલ્ડન બ્રિજના વિકલ્પ તરીકે નવા નર્મદા મૈયા બ્રિજનું કામ પૂર્ણ થયું છે અને તે લગભગ 10 મહિનાથી ઉપયોગમાં છે અને છેલ્લા દસ મહિનામાં ગોલ્ડન બ્રિજ પરથી સંખ્યાબંધ વાહનો પસાર થયા છે. ભરૂચની બે કલર કંપનીઓએ ગોલ્ડન બ્રિજની વ્હીકલ ટ્રાન્સપોર્ટ યુટિલિટી પૂરી થયા બાદ તેને સ્વદેશી પ્રતિક તરીકે રાખવા માટે ગોલ્ડન બ્રિજને આકર્ષક ત્રિરંગાનો દેખાવ આપવાની તૈયારીઓ હાથ ધરી છે. સ્થાનિક ધારાસભ્ય દુષ્યંત પટેલે આ કંપનીઓ સમક્ષ આ પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો. તિરંગાના રૂપમાં સુશોભિત ગોલ્ડન બ્રિજ ટૂંક સમયમાં દેશના પ્રથમ પુલ તરીકે જોવા મળશે.
આ રીતે નામ ગોલ્ડન બ્રિજ પડ્યું
નર્મદા નદી પર 141 વર્ષ પહેલા બનેલા ગોલ્ડન બ્રિજના નામ પાછળ એક રસપ્રદ કારણ પણ છે. બ્રિજના નિર્માણ દરમિયાન તત્કાલિન બ્રિટિશ સરકારે તેના પર સોનાનું તાળું લગાવ્યું હતું અને તેના નિર્માણમાં જે ખર્ચ થયો હતો તે જોતાં એવું કહેવાય છે કે ગોલ્ડ બ્રિજ પૂરો થઈ શક્યો હોત. આ સિવાય ભારતમાં સૌપ્રથમ ટોલ ટેક્સ પણ ગોલ્ડન બ્રિજ પર 1941-42માં લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો, જો કે દેશની આઝાદી બાદ ગોલ્ડન બ્રિજ પરથી ટોલ ટેક્સ નાબૂદ કરવામાં આવ્યો હતો.
141 વર્ષના ઐતિહાસિક પુલ પર એક નજર…
- 16 મે 1881ના રોજ ગોલ્ડન બ્રિજ આજે પણ કાર્યરત છે.
- 1965 અને 1971ના ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધમાં ભરૂચ-અંકલેશ્વર વચ્ચે નર્મદા પર બનેલો ગોલ્ડન બ્રિજ દેશના ઉત્તર છેડાને દક્ષિણ સાથે જોડતો એકમાત્ર પુલ હતો.
- ગોલ્ડન બ્રિજ બ્રિટિશ એન્જિનિયર સર જોન હોકશો દ્વારા ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યો હતો. તેનું નિર્માણ ટી. વ્હાઇટ અને જીએમ બેઇલીએ કર્યું હતું.
- મુખ્ય નિવાસી ઈજનેર એફ. મેથ્યુ અને રેસિડેન્ટ એન્જિનિયર એચજે હાર્ચેવે 7 સપ્ટેમ્બર 1878ના રોજ ગોલ્ડન બ્રિજનું બાંધકામ શરૂ કર્યું હતું.