બોલિવૂડમાં આજદિન સુધી અનેક વિવાદો થયા છે, પરંતુ કેટલાક એવા પણ છે જે દુનિયા ભૂલી શકતી નથી. આવો જ વિવાદ વર્ષ 2000 નો હતો જ્યારે દિગ્દર્શક ઋતુર્ણો ઘોષની બંગાળી ફિલ્મ બાડીવાલી નેશનલ ફિલ્મ એવોર્ડ માટે નામાંકિત થઈ હતી. કિરણ ખેર સ્ટારર આ ફિલ્મ અંગે મોટો વિવાદ થયો હતો, જેની સાથે જોડાયેલો વીડિયો હવે ફરી એકવાર સોશિયલ મીડિયા પર સામે આવ્યો છે. તેની બધે ચર્ચા થઈ રહી છે. ચાલો જાણીએ કે આખી વાર્તા શું છે.
કિરણ ખેરે ઋર્ણો ઘોષની ફિલ્મ બાડીવાલીમાં એક વિધવા મહિલાની ભૂમિકા ભજવી હતી, જે બાડી(વાડી) અથવા હવેલીમાં રહે છે. આ ફિલ્મ બંગાળી ભાષામાં બનાવવામાં આવી હતી અને કિરણના પતિ અનુપમ ખેર દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી. તે ખૂબ જ સુંદર ફિલ્મ હતી, જેને ઘોષે પોતાની જાદુઈ કલાથી બનાવી હતી. આ ફિલ્મના પ્રથમ 15 મિનિટની અંદર, તમે સમજી જાઓ છો કે કિરણ ખેરનો અવાજ અભિનેત્રી રીટા કોઈરાલની જેમ ડ લાગે છે. રીટા કોઈરાલ તેના સમયમાં બંગાળી સિનેમા અને ટીવી જગતની ખૂબ જ પ્રખ્યાત અભિનેત્રી રહી છે.
રીટાના અવાજ સાથે કિરણનો અવાજ મેચ થવાનું સૂચવે છે કે આ ફિલ્મ ડબ કરવામાં આવી હતી. પરંતુ મુશ્કેલી એ હતી કે ફિલ્મમાં રીટા કોઈરાલને ડબિંગ ક્રેડિટ આપવામાં આવી નહોતી. જ્યારે રાષ્ટ્રીય ફિલ્મ પુરસ્કારો માટે ફિલ્મની પસંદગી કરવામાં આવી હતી, ત્યારે બંગાળી નિર્દેશક ગૌતમ ઘોષ, જે તે સમયે જ્યુરીના સભ્ય હતા, તેમણે પણ આની નોંધ લીધી. સ્ક્રિનિંગમાં તેમને કિરણનો અવાજ બાડીવાલીમાં રીટા કોઈરાલનો અવાજ લાગ્યો. આ પછી તેમણે રીટાને ફોન કરીને પૂછ્યું, ‘તમે આ ફિલ્મ ડબ કરી છે? જો ડબ કરી છે તો કહો, આ માટે રાષ્ટ્રીય એવોર્ડ જીતી શકો છો.
કિરણ ખેર ફિલ્મ બાડીવાળીની બેસ્ટ એક્ટ્રેસ કેટેગરીમાં એવોર્ડ મેળવવા જઈ રહી હતી. આવી સ્થિતિમાં જો રીટા તેના ડબિંગ વિશે કહે તો તેને કિરણની સાથે એવોર્ડમાં સામેલ કરવામાં આવે. આ એટલા માટે છે કે ડબિંગ કલાકારો સાથે રાષ્ટ્રીય એવોર્ડ શેર કરી શકાય છે. જોકે, હવે જે વીડિયો વાયરલ થઈ રહ્યો છે તે વીડિયો જણાવી રહ્યું છે કે રીટાએ સ્વીકાર્યું કે તેણે ઋતુપર્ણોની ફિલ્મમાં કિરણ ખેરને પોતાનો અવાજ આપ્યો હતો.
રીટા કોઈરાલના અવાજને લઈ દિગ્દર્શક ગૌતમ ઘોષે માનવા તૈયાર ન હતા કે આ અવાજ ડબિંગ કરાયો નથી. તેમણે રીટાને કહ્યું હતું કે જો તેઓ સત્ય નહીં કહે અને જ્યુરીને પાછળથી ખબર પડશે તો બાડીવાલી ફિલ્મ એવોર્ડમાંથી ડિસ્કવોલિફાય થઈ જશે. આ પછી, રીટા ગભરાઈ ગઈ અને ડરતાં ડરતા ડબિંગની આખી વાત જણાવી દીધી.
હવે જે વીડિયો વાયરલ થઈ રહ્યો છે, તેમાં રીટા કોઈરાલ ફિલ્મ બાડીવાલીના સમયની વાત કરી રહી છે. રીટા ફિલ્મ કહાનીના વિલન બોબ બિસ્વાનો રોલ કરનારી અભિનેતા અશ્વત ચેટર્જીના શો પર આ અંગે ખુલીને વાત કરી હતી.
તેમણે કહ્યું કે મેં ઋતુદા (ઋતુરૂપર્ણો ઘોષ) માટે ડબ કર્યું હતું, જે કરવા માટે મને પૈસા મળી ગયા. પણ એ રાત્રે મને અનુપમ ખેરનો ફોન આવ્યો. તેઓએ મને પૂછ્યું કે મને કેટલા પૈસા આપવામાં આવ્યા છે. જ્યારે મેં તેમને આંકડો કહ્યો, ત્યારે તેમણે કહ્યું કે તમારા ડબિંગ માટે અલગથી પૈસા રાખ્યા છે. ત્યાર પછી તેમણે આંકડો કહ્યો. તે એ એટલા રૂપિયા હતા કે અન્ય કોઈ ડબિંગ આર્ટીસ્ટને મળ્યા ન હોય.
રીટાએ આગળ કહ્યું, ‘તેઓએ મને પૂછ્યું કે તમને રોકડમાં રૂપિયા જોઈએ છે કે ચેક? મેં કહ્યું તમને જે ઠીક લાગે તે. અનુપમે કહ્યું કે રકમ રોકડામાં મોકલી આપશે, પરંતુ મારે બીજા દિવસે મીડિયા પાસે જઈને કહેવું પડશે કે મેં ડબિંગ નથી કર્યું. રીટાએ એ પણ કહ્યું કે અનુપમે તેને કેવી રીતે ધમકી આપી હતી. તેણે કહ્યું, ‘અનુપમે કહ્યું હતું કે હું તમને બોલિવૂડમાં કરિયર બનાવવા નહીં દઉ. હું જોઉં છું કે તમે કોલકાતામાં પણ કેવી રીતે કામ કરો છો.
કિરણ ખેર અને ફિલ્મ સાથે સંકળાયેલા લોકોને એવું જ કહેવામાં આવ્યું હતું કે કિરણે બાડીવાલી ફિલ્મ માટે 6 મહિના સુધી બંગાળી ભાષા બોલવાની તાલીમ લીધી હતી. પરંતુ તેણે કહ્યું નહીં કે તેનો અવાજ રીટા કોઈરાલ જેવો કેવી રીતે થઈ ગયો.
આ વિવાદ થયો ત્યારે અનુપમ ખેરે કહ્યું હતું કે તેને આ વિશે ખૂબ જ ખરાબ લાગ્યું છે અને તે ક્યારેય કોઈ બંગાળી ફિલ્મ બનાવશે નહીં. તેમણે કહ્યું કે બંગાળી સિનેમાની બહારના એક અભિનેતાએ ફિલ્મના નિર્માણ માટે 40-50 લાખ રૂપિયાનું રોકાણ કર્યું હતું. આ ફિલ્મે ઘણાં આંતરરાષ્ટ્રીય પુરસ્કારો જીત્યા હતા. અને હવે તે એક એવી વ્યક્તિને કહી રહ્યો છે જેણે ફિલ્મ માટે 6 મહિના બંગાળી શીખી છે. તે શરમજનક છે. હવે હું ક્યારેય બંગાળી ફિલ્મો બનાવીશ નહીં.
રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર જ્યુરીની સામે તે સમયે તે ખૂબ મુશ્કેલ હતું. લોકો આ મામલે જુદા જુદા અભિપ્રાય ધરાવતા થઈ ગયા હતા. બાદમાં, તેમણે ફિલ્મના નિર્માતાઓને એક ડેકલેરશન આપવામાં આવ્યું, જેમાં કહ્યું હતું કે ફિલ્મ ડબ કરવામાં આવી નથી. આ પછી જ્યુરીએ તેનો નિર્ણય લીધો અને અંતે કિરણ ખેરને શ્રેષ્ઠ અભિનેત્રીનો એવોર્ડ મળ્યો હતો અને ત્યાં રીટા કોઇરાલના નામનો કોઈ ઉલ્લેખ નહોતો.
વર્ષો પછી, દિગ્દર્શક ઋતુપર્ણો ઘોષે કબૂલ્યું હતું કે જે કંઇ પણ થયું તે ખોટું હતું અને તે બદલ તેને પસ્તાવો થાય છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું હતું કે રાષ્ટ્રીય એવોર્ડ જીત્યા પછી પ્રાપ્ત થયેલા નાણાં રીટા સાથે શેર કરવાનો પણ પ્રયાસ કર્યો હતો. વળી, ઋતુપર્ણોએ એમ પણ કહ્યું કે અનુપમ ખેરે નિર્માત તરીકે તે સમયે સત્ય બોલવાનું મુશ્કેલ બનાવ્યું હતું.