ભારતીય ક્રિકેટ ટીમે 2007માં ટી 20 વર્લ્ડ કપનો પ્રારંભ કર્યો હતો અને ભારતમાં ટી 20 ક્રિકેટનો જબરદસ્ત ક્રેઝ જોવા મળે છે. ઈન્ડિયન પ્રીમિયર લીગની શરૂઆત વર્લ્ડ કપના એક વર્ષ પછી થઈ હતી. 2008 થી ચાલી રહેલી આ સ્પર્ધાએ 13 સીઝન પૂર્ણ કરી છે. આ લીગની 14 મી સીઝન 9 એપ્રિલથી શરૂ થવા જઈ રહી છે. છેલ્લા 13 વર્ષમાં આઈપીએલ ઘણી આગળ નીકળી છે.
આજે આઈપીએલ વિશ્વની સૌથી ધનિક ક્રિકેટ લીગ તરીકે ઓળખાય છે. આ આઈપીએલે ઘણા ખેલાડીઓ રાતોરાત કરોડપતિ બનાવી દીધા છે. આજે આઈપીએલ ફક્ત ક્રિકેટમાં જ નહીં પરંતુ વિશ્વની સૌથી ધનિક લીગ સ્પર્ધાઓમાં પણ એક બની રહી છે. ચાલો એક નજર કરીએ કે હાલમાં આઈપીએલની આવકના મામલે દુનિયા ક્યાં છે.
મેચની આવક દર સીઝનમાં આઈપીએલની આવકમાં 81 મિલિયનનો વધારો જોવા મળે છે. 2019 માં 47,500 કરોડની આવક થઈ હતી, જ્યારે 2020 માં તે કોરોના સમયગાળાને કારણે 45,800 હતી. ઉપરાંત આઈપીએલની એક સીઝનમાં લગભગ 60 મેચ રમવામાં આવે છે. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, મેચની કમાણી આશરે 81 કરોડની હોય છે. આ આંકડાઓ પર નજર નાખીએ તો આઈપીએલ વિશ્વ વિખ્યાત બાસ્કેટબોલ લીગ એનબીએ અને બેઝબોલ લીગ એમએલબીથી આગળ છે.
આઇપીએલમાં હાલમાં ઇંગ્લિશ પ્રીમિયર લીગ, લા લીગ અને એનએફએલ છે. તેમાં પણ આઇપીએલ ઇંગ્લિશ પ્રીમિયર લીગ અને લા લીગની થોડી નજીક છે. પરંતુ એન.એફ.એલ. સ્પર્ધા કરતા ઘણા આગળ છે.
હાલમાં એનબીએની માથાદીઠ આવક રૂ. 66 કરોડ છે. એમએલબીનો પ્રતિરૂપ 34 કરોડનો છે. ઇંગ્લિશ પ્રીમિયર લીગની આવક 136 કરોડ અને લા લિગાની 101 કરોડ છે. ટોચના ક્રમાંકિત એનએફએલની માથાદીઠ આવક રૂ. 4 364 કરોડ છે. એનબીએ બાસ્કેટબોલ લીગની સમગ્ર સીઝનમાં 30 ટીમો વચ્ચે 1,200 થી વધુ મેચ છે. લીગની સિઝન ડિસેમ્બરથી શરૂ થાય છે અને જુલાઈમાં સમાપ્ત થાય છે. આ ઉપરાંત, એમએલબી દર વર્ષે 2000 થી વધુ મેચનું આયોજન કરે છે.
ઇંગ્લિશ પ્રીમિયર લીગમાં એક સીઝનમાં 380 મેચ હોય છે. આઇપીએલની દરેક સીઝનમાં આશરે 60 મેચ રમવામાં આવે છે. વળી, આઇપીએલ આ અન્ય લીગ સ્પર્ધાઓ કરતા ઓછા દિવસ ચાલે છે. આઈપીએલનો સમયગાળો લગભગ 2 મહિનાનો હોય છે, જ્યારે આ અન્ય લીગ ટૂર્નામેન્ટ્સ 3 મહિનાથી વધુ ચાલે છે. જો કે, આગામી સમયમાં આઈપીએલમાં ટીમોની સંખ્યા વધી શકે છે, તેથી મેચની સંખ્યા પણ વધી શકે છે. તેથી જો આઈપીએલ આગળ વધે તો તેને વિશ્વની ટોચની ત્રણ સૌથી ધનિક લીગ સ્પર્ધાઓમાં સામેલ થઈ શકે છે.
લીગ વેલ્યુએશન
47,500 કરોડ – 2019
45,800 કરોડ – 2020
વિશ્વના વિવિધ લીગની એક સીઝન કમાણી
98,300 કરોડ – એનએફએલ, મેચ દીઠ 364 કરોડ
51,900 કરોડ – ઇપીએલ, મેચ દીઠ 136 કરોડ
29,300 કરોડ – લા લીગ, મેચ દીઠ 101 કરોડ
4,900 કરોડ – આઇપીએલ, મેચ દીઠ 81 કરોડ
66,400 કરોડ – એનબીએ, મેચ દીઠ 52 કરોડ
84,400 કરોડ – એમએલબી, મેચ દીઠ 34 કરોડ
આઈપીએલ 2020 માં સૌથી વધુ વેલ્યુએશનવાળી ત્રણ ટીમો
761 કરોડ – મુંબઇ ઇન્ડિયન્સ
611 કરોડ – ચેન્નાઈ સુપર કિંગ્સ
543 કરોડ – કોલકાતા નાઈટ રાઇડર્સ